Resmı adıyla Timor Leste Demokratik Cumhuriyeti, Doğu Timor adı ile de bilinir.
__________________________________________________________________________________________
Başkent: Dili
Para Birimi: ABD Doları
Yüzölçümü: 30.780 km²
Saat Farkı: + 9
Komşuları: Endonezya.
__________________________________________________________________________________________
Doğu Timor Vize İşlemleri
Diplomatik, hizmet, hususi ve umuma mahsus pasaport hamilleri vizeye tabidir. Bu ülkeye seyahat edecek vatandaşlarımıza, Doğu Timor sınır kapılarında 1 ay ikamet süreli vize verilmektedir.
Çoğunluğu Katolik olan ülkede az miktarda Müslüman ve Animist vardır.
Malay ve Polinezya dillerinin Portekiz etkisi taşıyan bir karışımı olan Tetum, ülkenin ulusal dilidir. Resmi dil ise Portekizce'dir. Bunlardan başka bazı Papua dil ve lehçeleri ile azınlık dilleri de konuşulur.
En önemli 15 yerli dil: Bekais, Bunak, Dawan, Fataluku, Galoli, Habun, Idalaka, Kawaimina, Kemak, Lovaia, Makalero, Makasai, Mambai, Tokodede ve Wetarese'dir.
Ekvator bölgesinde olmasından dolayı iki ana mevsimi vardır. Ancak dağlık yapısı nedeni ile üç farklı iklim bölgesine sahiptir. Birincisi tipik tropik iklimdir ve ülkenin tropik kuşağında görülür. İkinci bölge dağlık yörelerdir ve yağışı bol, ılıman iklime sahiptir. Üçüncü bölge ise güneydeki kıyı bölgeleridir, yağışlı ancak daha sıcaktır. Bu üç iklim bölgesinde sıcaklıklarda yıl boyu büyük değişiklikler görülmez.
Havadaki nem oranı muson dönemi olan Aralık-Mayıs ayları arasında normalin üstüne çıkar.
Malay Takımadalarına bağlı Küçük Sunda Adalarının bir parçası olan Timor adası bu takımadanın en büyük adasıdır. Kuzeydeki dağlık adalardan Ombai ve Wetar Boğazı ile ayrılan Timor, Avustralya'dan güneydeki Timor Denizi ile ayrılır. Ülkenin batıdan Endonezya'ya bağlı olan Doğu Nusa Tenggara bölgesi ile komşudur. Doğu Timor'un en yüksek yeri Ramelau Dağı (ya da Tatamailau dağı) 2,963 m. yüksekliğindedir.
Bölgede ilk yerleşimler MÖ 40 bin ile 20 bin yılları arasında olmuştur. Mö 3000 civarında adaya ikinci bir göç dalgası olmuş ancak bu yeni gelenler ülkenin dağlık coğrafyasından dolayı önceki yerleşimcilerle karışmamışlardır. MÖ 2500 civarında ise üçüncü bir göç dalgası Güney Çin'den gelmiştir.
Son göç dalgasını ardından 2000 yıl sonra 1515'te Portekizliler ülkeye gelmiş ve sandal ağacı ticaretini başlatmışlardır. 300 yıllık ihracat sonunda sandal ağacı tükenmiş, bu kez 1815'te kahve, şeker kamışı ve pamuk çiftlikleri kurulmuştur.
İkinci Dünya Savaşı sırasında ülkenin stratejik önemi fark edilerek, Portekiz'in itirazlarına rağmen Avustralya ve Hollanda tarafından bir üs olarak kullanılmaya başlanmıştır. Ülke 1942-1945 yılları arasında Japonlar tarafından işgal edilmiş, savaş sonunda ise ülke tam bir harabeye dönmüş, 50 bin kişi ölmüştür.
Savaşın ardından Portekiz, ülkeyi yeniden canlandırmaya başlamış ancak çok yavaş olan gelişme, 1960 sonrası hız kazanmıştır.
1974'te Portekiz'deki demokrasiye geçişle birlikte, sömürgelere de haklar tanınmaya başlanmıştır. Bu dönemde Timor Leste Demokratik Cumhuriyeti'nin kurulduğunu açıklmıştır. Birkaç eski Portekiz sömürgesi tarafından tanınan bu yeni devletin ömrü kısa olmuş, 10 gün sonra Endonezya ülkeyi işgal etmiştir.
Endonezya, Portekiz'den farklı olarak sert bir yönetim uygulamış, ulusal ve kültürel her türlü geleneği yasaklamıştır.
1997-1998 yıllarında Suharto rejimi bir dizi ekonomik ve siyasi sorun nedeniyle sarsılmış, ardından gelen siyasi gelişmeler sonucu 1999 yılında Timor Leste geniş bir özerklik elde etmiştir. 2001 yılında ülked ilk seçimler yapılmış ardından da 2002 yılında Timor Leste, yeni binyılda tam bağımsızlığını elde etmiştir.
Ülkenin ikinci büyük kenti olan Baucau sessiz kumsalları, güzel yemekleri ve Pembe Sarayı ile ziyaret edilebilir.
Kentin yakınındaki Viqueque, verimli ormanı ile doğa severleri kendine çeker.
Eski dağ köyleri Maubisse ile Aileu, ülkenin kahve üretiminin merkezidirler. Haziran ve Eylül ayları arasında, kahve hasadı izlenebilir. Mükemmel dağ manzarası, rahatlatıcı havası ve zengin kültürü ile görülmesi gereken yerlerdendir.
Ormanlar çevrili sahil kasabası Same, güzel doğası ile büyüleyicidir.
Ülkenin doğusu ise tamamen el değmemiştir. Jaco Adası Ulusal Parkı etkileyici kumsalları ve mercan resifleri ile denize aşıkların, aşık olacağı bir yerdir. Ülkenin kültürel ve tarihi geçmişinin izleri, Los Palos'taki mağara resimlerinde görülebilir. Bölgede koruma altında olan 25 farklı kuş türü de gözlenebilir.
Ata'uro adası, Dili'den kısa bir yolculukla ulaşılan el değmemiş bir doğa köşesidir. Yunuslar ve balinalar, düzenli olarak görülebilir, tüplü dalışlarla zengin sualtı yaşamı yakından izlenebilir.